Iedereen heeft wel eens te maken met stress: een hoge werkdruk, een dreigende deadline, een ernstige gebeurtenis of een veeleisend privé leven. Het hoort bij het leven. Stress is per definitie niet ongezond. Af en toe hebben we stress nodig om beter te presteren. Het maakt ons alert en we focussen beter.
Stress wordt een probleem als deze te hoog oploopt, te lang aanhoudt en je niet in staat bent er goed mee om te gaan. Je raakt overspannen.
Je raakt overspannen doordat je lichaam en geest niet voldoende kunnen herstellen. Je hebt letterlijk geen energie meer. Is dit nou een burn-out?
Wat is een burn-out?
Een burn-out is een staat van emotionele, fysieke en mentale uitputting die wordt veroorzaakt door chronische stress. Het ontstaat wanneer iemand lange tijd onder hoge druk staat, waarbij de stressoren de persoonlijke hulpbronnen overschrijden. Hierdoor kan de persoon het gevoel hebben dat hij/zij niet meer kan voldoen aan de eisen en verantwoordelijkheden op het werk of in het dagelijks leven. Een burn-out kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid en het welzijn van een persoon. Het is dan ook belangrijk om tijdig actie te ondernemen om een burn-out te voorkomen of te behandelen.
Wat zijn burn-out klachten?
- Spanningsklachten: lichamelijke vermoeidheid, concentratieproblemen, geheugenproblemen, onrustig slapen, piekeren, emotionele labiliteit, prikkelbaar of een gejaagd gevoel.
- Je hebt het gevoel dat je de grip op de situatie verliest en de problemen niet meer aankunt. Je voelt je machteloos.
- Het lukt niet meer om gewone dagelijks bezigheden goed te blijven doen. Denk bijvoorbeeld aan werk, thuis en sociale contacten.
Als deze klachten langer dan een half jaar aanhouden spreken we van een burn-out.
Wanneer ligt een burn-out op de loer?
Met een burn-out ben je figuurlijk opgebrand. Iedereen reageert anders op stress en iedere situatie vraagt een andere omgang met stress. Met onderstaande karakter eigenschappen ben je gevoelig voor het krijgen van een burn-out:
- Je kunt moeilijk ‘nee’ zeggen
- Je bent negatief over je eigen prestaties
- Je stelt hoge eisen aan jezelf
- Je hebt een groot verantwoordelijkheidsgevoel
- Je het moeite om hulp te vragen
- Je bent sterk gemotiveerd en betrokken
- Je kunt moeilijk gevoelens uitten
Herken je dit? Sta dan eens wat vaker bij jezelf stil en vraag jezelf af: Hoe voel ik me? Ben ik in balans? Wat zijn mijn grenzen?
Een burn-out voorkomen
- Neem voldoende tijd voor rust en ontspanning, door bijvoorbeeld een hobby te beoefenen, meditatie of yoga te doen, of gewoon tijd door te brengen met vrienden en familie.
- Stel realistische doelen. Het is belangrijk om doelen te stellen die haalbaar zijn en die je niet constant onder druk zetten. Dit zal je helpen om gemotiveerd te blijven en een gevoel van voldoening te ervaren.
- Maak tijd vrij voor fysieke activiteit. Regelmatig bewegen kan helpen om stress te verminderen en het gevoel van welzijn te vergroten. Zelfs kleine hoeveelheden lichaamsbeweging, zoals een wandeling maken of fietsen naar het werk, kunnen een verschil maken.
- Communiceer duidelijk met collega's en leidinggevenden. Zorg ervoor dat je grenzen stelt en duidelijk communiceert wat je wel en niet kunt doen. Dit zal helpen om overbelasting en onrealistische verwachtingen te voorkomen.
- Zorg voor voldoende slaap. Het krijgen van voldoende slaap is essentieel om je lichaam en geest te laten herstellen. Probeer minimaal 7 uur slaap per nacht te krijgen en creëer een slaaproutine die je helpt om te ontspannen en gemakkelijk in slaap te vallen.
- Beoefen mindfulness. Mindfulness kan helpen om stress en angst te verminderen en je meer in het moment te laten leven. Overweeg om een mindfulness-cursus te volgen of gebruik een app om je te helpen bij meditatie.
- Eet gezond. Eet een gezond en gebalanceerd dieet dat rijk is aan voedingsstoffen en vezels. Vermijd voedingsmiddelen die rijk zijn aan suiker en cafeïne, die je energielevel op korte termijn kunnen verhogen, maar op lange termijn tot uitputting kunnen leiden.
- Neem tijdig pauzes. Maak regelmatig tijd vrij om te pauzeren en te ontspannen, zelfs als je het druk hebt. Neem bijvoorbeeld een korte wandeling of stretch-pauze, zodat je energie kunt opladen en stress kunt verminderen.
Wat te doen bij een burn-out?
- Neem contact op met een professionele hulpverlener. Bijvoorbeeld de huisarts, de bedrijfsarts of een coach op kennisplatformen (bijvoorbeeld Stichting Burnout)
- Begrijp en accepteer dat je een burn-out hebt.
- Probeer dagelijkse activiteiten te blijven doen. Maar bekijk hierbij welke activiteiten je kan blijven doen en welke je voor nu even moet loslaten. Het is goed om even wat minder hooi op je vork te nemen.
- Sta stil bij jouw omgang met stress. Hoe ga ik met stress om? Kan ik op een andere manier met spanning omgaan?
- Probeer regelmaat in je dag te krijgen. Plan iedere dag een moment voor ontspanning.
- Bespreek je klachten. Praten over een burn-out lucht op en geeft de mogelijkheid om steun te ontvangen.
Wil je meer weten hoe je als werkgever een burn-out bij medewerkers kunt voorkomen of hoe je er mee om moet gaan? Neem dan contact op met een van onze specialisten.
