Pesten op de werkvloer, je zou denken dat het in Nederland niet aan de orde is, echter is dit wel het geval.. Uit onderzoek blijkt dat bijna een kwart van de Nederlanders weleens gepest is op de werkvloer door een collega of leidinggevenden. Gepeste mensen kunnen diverse negatieve symptomen ontwikkelen zoals angst, depressie, stress, darmklachten en een hoge bloeddruk. Volgens de organisatie stop pesten hebben deze klachten een flinke impact op het jaarlijkse verzuim: naar schatting zijn dit ongeveer 4 miljoen verzuimdagen! Om dit probleem onder de aandacht te brengen, staan we vandaag 19 april met heel werkend Nederland, op de (landelijke) dag tegen pesten stil bij dit nog altijd bestaande probleem. Wat zijn de gevolgen van pesten en wat kan je er als bedrijf tegen doen? Dat kan je terug lezen in het onderstaande artikel!
Hoe vaak komt pesten op de werkvloer voor?
Pesten op het werk komt in elke sector voor. In Nederland heeft 13% van de werknemers te maken met een vorm van ongewenst gedrag op de werkvloer, waaronder pesten. Elk jaar stijgen de cijfers over pestgedrag op de werkvloer. Dit wil niet zeggen dat het vaker voorkomt. Het heeft ook te maken met het feit dat mensen er sneller melding van (durven) maken.
Het risico op pesten op het werk wordt vergroot door een samenspel van factoren. Organisatiefactoren die het risico vergroten zijn bijvoorbeeld een sterk hiërarchische organisatiecultuur, gebrekkige communicatie of een reorganisatie. Belangrijke processen bij het ontstaan van pestgedrag zijn groepsvorming (en daarbij afwijking van de groepsnorm) en competitie om taken, functies, privileges, bijvoorbeeld door een reorganisatie.
Bron: Cijfers afkomstig uit de factsheet Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) 2020.
Wat zijn de gevolgen van pesten op de werkvloer?
Pesten heeft direct grote gevolgen voor de gepeste (en zijn/haar gezin). Maar ook collega’s en de prestatie van de organisatie worden nadelig beïnvloed door pestgedrag op het werk. Als omstander zien dat een collega gepest wordt, zorgt al voor een stijging in het stresshormoon. Dit kan leiden tot een hoger verzuim op de gehele afdeling en een slechte werksfeer. Andere gevolgen zijn:
- Minder productiviteit
- Minder vertrouwen en betrokkenheid van medewerkers
- Hoog personeelsverloop
Pesten op de werkvloer leidt landelijk gezien tot ongeveer vier miljoen extra verzuimdagen per jaar, hetgeen leidt tot een kostenpost van € 900 miljoen aan loondoorbetaling voor werkgevers.
Bron: Kenniscentrum Pesten (stoppestennu.nl)
Wat kan je als bedrijf doen tegen pesten?
Als werkgever heb je de verplichting om zorg te dragen voor je medewerkers (thema psychosociale arbeidsbelasting in de Arbowet).
Er zijn een aantal stappen die je als werkgever kan doen tegen pesten:
- Stel een norm en maak afspraken
- Draag de norm uit
- Geef het goede voorbeeld
- Grijp in en onderneem actie als er pestgedrag is
- Bied steun aan de gepeste medewerker
Tip: Neem vragen over pestgedrag op in het medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO), zo wordt het zichtbaar(der) in hoeverre pesten voorkomt in jouw organisatie.
Stel een norm en maak afspraken
Hoe geef je als werkgever duidelijk aan wat de grens is tussen acceptabel en onacceptabel gedrag? Het is bewezen dat een ‘zero-tolerance’ beleid preventief werkt. Stel daarom beleid op, bijvoorbeeld in samenwerking met de ondernemingsraad. Stel ook een vertrouwenspersoon aan en stel een klachtencommissie in. Bij de klachtencommissie kunnen werknemers pestgedrag melden, zo kan het in een vroeg stadium worden gesignaleerd. Daarnaast is het belangrijk dat er verslaglegging plaatsvindt van pestklachten/incidenten.
Draag de norm uit
Informeer je medewerkers over het beleid omtrent pesten en waar zij terecht kunnen als er sprake is van pesten op de werkvloer. Dit kan bijvoorbeeld door een bijeenkomst te organiseren, een plek op intranet in te richtten, het via posters te communiceren of via een e-mail.
Geef het goede voorbeeld
Dit spreekt voor zich: geef als leidinggevende het goede voorbeeld en vertoon geen onacceptabel gedrag. Laat juist zien hoe het wel moet. Spreek collega’s aan die storend gedrag vertonen en wees benaderbaar voor medewerkers die problemen ervaren.
Grijp in en onderneem actie
Wordt er melding gemaakt van pesten? Onderneem dan actie. Passende maatregelen zijn afhankelijk van de ernst van de situatie. Voorbeelden zijn het geven van een officiële waarschuwing, schorsing of ontslag.
Ga in gesprek met zowel de gepeste als de pester. Is het niet duidelijk wie de pester is? Ga dan in gesprek met het team of de afdeling waar het pestgedrag voorkomt. Neem de melding serieus en doe verder onderzoek. Zorg dat de gesprekken in een verslag of rapport worden vastgelegd, dat is belangrijk voor de onderbouwing van eventuele maatregelen die worden genomen. Herhaal de gemaakte afspraken door opnieuw een bijeenkomst te organiseren.
Bied steun aan de gepeste medewerker
Probeer goed te luisteren naar de gepeste medewerker. Laat hem of haar niet aan zijn lot over en bekijk samen hoe jullie ervoor kunnen zorgen er weer op een prettige manier gewerkt kan worden. Verwijs de medewerker eventueel voor ondersteuning door naar een interne partij (bedrijfsarts, bedrijfsmaatschappelijk werken, vertrouwenspersoon) of externe partij (huisarts, mediation).
