De vakantieperiode is in volle gang. Tijdens vakanties genieten we (wat) meer van het leven dan we normaal zouden doen: Wat lekkers bij de koffie of thee, 's middags een borrel en 's avonds uit eten of barbecueën, sporten en bewegen staat vaak op een lager pitje. Is het nu een feit of fabel dat je tijdens de vakantie aankomt?
Energiebalans
Je lichaam heeft energie nodig voor de ruststofwisseling (rust-metabolisme). Bij iedereen is de ruststofwisseling anders. Afhankelijk van verschillende lichaamsprocessen en spiermassa. Daarnaast wordt het energiegebruik bepaald door fysieke activiteit. Hoe meer je beweegt, hoe meer energie je gebruikt.
Wanneer je lichaam meer kilocalorieën (energie) gebruikt, dan dat je eet, wordt vetmassa verbrand en val je af. Wanneer je minder energie gebruikt dan dat je aan kilocalorieën inneemt, neemt de vetmassa toe en word je zwaarder. Gemiddeld moet je 7000 kcal meer innemen, dan verbranden.
Genieten van de vakantie
Hoe hard we in het dagelijks leven ook werken aan gezonde leefstijl. Op vakantie lijken we dit allemaal te vergeten. We maken andere keuzes, zoals het eten van een ijsje, het drinken van een cocktail en wat minder bewegen. Dit zijn de vier redenen waarom de weegschaal hoger uitslaat als je terugkomt van vakantie:
1. Alcohol verlaagt het energiegebruik.
Een biertje bevat 110 kcal en een rood wijntje 82 kcal. Alcohol stimuleert de eetlust. Combinatie bitterbal en biertje is populair, omdat alcohol de eetlust in vette en energierijke producten oproept. Alcohol vermindert de totale energiegebruik en de volgende dag heb je ook geen zin om te bewegen, waardoor je feitelijk ook de dag daarna nog gevolgen merkt van het nuttigen van alcoholische dranken.
2. Meer suiker en vet eten
Op het strand kiezen we makkelijker voor een ijsje dan voor een appel. Het eten van eiwitten en vezelrijke voeding, zorgt voor een lagere totale energie-inname. Je kunt geen 20 mandarijnen op, maar wel 3 ijsjes. Een ijsje vult kortdurend, omdat het belangrijkste bestanddeel suiker is. Tijdens de vakantie eten we vaak minder vezels en juist meer suikers en vetten. Vezelarme voeding vergroot je kcal-inname doordat je niet verzadigt raakt.
3. Meer eten tijdens vakantie
Misschien herkenbaar, misschien ook niet. De meeste mensen eten op vakantie meer dan dat zij thuis zouden doen. Je gaat vaker uit eten en in restaurants wordt vaak meer gekookt met vet. grotere variëteit aan voedsel, energierijk voedsel met hogere energie (meer vetten), grotere portiegroottes (buffetten/uit eten) en eten in gezelschap.
4. Zwaarder door vocht
Als je op vakantie aankomt, is dat vaak door water. De redenen hiervoor is dat je vaak meer zout eet. In restaurants wordt door koks meer zout gebruikt dan je thuis zou doen. Daarnaast eet je meer bewerkte producten, zoals chips en koekjes. Als je na een warme bestemming gaat, kunnen je handen en voeten opzwellen. Je lichaam houdt meer vocht vast, waardoor je inderdaad zwaarder kan wegen.
Grote kans dat als je direct na terugkomst van je vakantie op de weegschaal gaat staan, je kan schrikken van het getal. Wanneer je weer ‘normaal’ gaat eten, verdwijnt het extra vocht vanzelf en zul je gewicht weer dalen. Als je na een paar dagen nog steeds een hoger gewicht hebt dan daarvoor, kun je kiezen om wat beter op te letten wat je eet.
Wat zegt de wetenschap?
Gemiddeld wegen mensen na de vakantieperiode 0.4-0.9 kg zwaarder dan ervoor, dat blijkt uit een review van 15 onderzoeken. Er waren echter maar twee studies die de deelnemers ook na de vakantieperiode bleven volgen om te kijken of het gewicht behouden bleef of dat zij afvielen. Er zijn dus meer onderzoeken nodig met opvolging van de deelnemers na het vakantieseizoen om vast te stellen of de gewichtstoename blijvend is of dat men het extra gewicht toch weer kwijt raakt.
Tot slot
Voor een gezond gewicht is het belangrijk dat je iedere dag de juiste keuzes maakt. Een gezond gewicht heb je niet in een dag en dit geldt ook voor overgewicht. Tijdens de vakantie kun je tijdelijk andere keuzes maken. Als je gedurende een lange periode anders gaat eten en bewegen, verandert je energiebalans. Na je vakantie je goede gewoonten oppakken, zorgt ervoor dat je de vakantiekilo’s weer verliest.