MANTELZORG NAAST JE WERK

MANTELZORG

“Dinsdagochtend 09.00. Vermoeid hang ik over mijn bureau. Hoewel ik mijn best doe mij te concentreren op de punten die mijn collega aansnijdt tijdens ons wekelijks overleg… winnen mijn gedachten terrein. De gedachte die het meest op mijn netvlies staat is de paniek in de ogen van mijn vader op het moment dat ik hem gisteravond eindelijk had gevonden, buiten op straat in zijn pyjama, verward maar opgelucht. Heel even leek hij bewust te zijn van de situatie en dacht ik in zijn ogen een gevoel van schaamte, verdriet en angst te zien, beseffende dat hij totaal hulpbehoevend geworden is van zijn eigen dochter”.

Dit had zomaar een scène kunnen zijn uit het leven van vijf miljoen Nederlanders. Vijf miljoen Nederlanders zijn namelijk mantelzorgers. Zij zorgen langdurig en onbetaald voor zieke familieleden of vrienden. Mensen in de leeftijd van 45-64 geven relatief vaak mantelzorg. Hoewel het aantal mantelzorgers in deze leeftijdsgroep daalt, zal het aantal ouderen dat mantelzorgbehoevend is de komende decennia sterk in aantal toenemen, vooral het aantal 80-plussers. Dit vraagt om aandacht.

Mantelzorg geven is intensief. Mantelzorgers geven gemiddeld ruim zeven uur per week hulp, gedurende gemiddeld ruim vijf jaar. Niet heel gek dat in 2019 bijna één op de tien mantelzorgers (9,1%) ernstig belast is door het geven van hulp. Het is daarom belangrijk om in gesprek te blijven met de mantelzorger om zo tijdig samen naar oplossingen te zoeken en knelpunten te verminderen.

Wat zijn redenen dat mensen mantelzorg geven?

Uiteindelijk is de grootste drijfveer van mantelzorgers om hun naaste te helpen/verzorgen, natuurlijk uit liefde. Maar ook ziet men het vaak als een morele plicht om te helpen, wat maakt dat het soms gevoeld kan worden als een enorme ‘ethische’ druk.

Welke vormen van ondersteuning zijn er?

Zorgverlof kun je krijgen voor het zorgen voor kinderen, partners, ouders, grootouders, kleinkinderen, broers en zussen. Als werkende mantelzorger kun je gebruik maken van verschillende verlofregelingen. Dit betreffen wettelijke regelingen, wel kunnen er in jouw cao afwijkende voorwaarden staan.

• Calamiteitenverlof
• Kortdurend zorgverlof
• Langdurig zorgverlof

Calamiteitenverlof kun je opnemen op het moment dat je onverwacht direct vrij moet zijn. Het verlof duurt zo lang als nodig is om de eerste zaken te regelen (enkele uren tot enkele dagen). Het gaat bijvoorbeeld om een acute ziekenhuisopname of overlijden van een familielid.

Kortdurend zorgverlof mag in totaal maximaal twee keer het aantal uren duren dat je per week werkt, in een periode van 12 maanden. Als je dus 36 uur per week werkt, heb je maximaal recht op 72 uur verlof in 12 maanden.

Langdurend zorgverlof kun je opnemen als je voor langere tijd voor iemand moet zorgen. Per 12 maanden heb je recht op maximaal 6 keer het aantal uren dat je per week werkt. Als je 36 uur per week werkt, heb je recht op 216 uur langdurend zorgverlof.

Bron: mantelzorg.nl

Zorg ‘delen’

Je kunt alleen goed voor een ander zorgen als je ook goed voor jezelf zorgt. Even ontspannen en tijd voor jezelf is daarbij belangrijk. Dit kan een uurtje sporten of een avondje uit met een vriend/vriendin zijn. Maar denk bijvoorbeeld ook aan een dagbesteding voor degenen voor wie je zorgt.

Er zijn verschillende manieren om zorg te ‘delen’. Dit kan bijvoorbeeld met mensen in je omgeving of vrijwilligers. Je kan de zorg ook incidenteel of structureel overdragen aan beroepskrachten. Hiervoor heb je een indicatie nodig. Soms kan je zorgverzekeraar ook een aantal uur opvang vergoeden.

• Vraag mensen in je omgeving om je te helpen, begin klein bijvoorbeeld het doen van een boodschap.
• Vraag bij je zorgverzekeraar en je gemeente wat zij aan mantelzorgondersteuning bieden.
• Volg een mantelzorgcursus.

Hoe kan de werkgever meer rekening houden met een werknemer die mantelzorg faciliteert?

Ga als werkgever en werknemer samen in gesprek om tot oplossingen te komen die de mantelzorger ontlasten. Voorbeelden zijn flexibele werktijden, thuis werken of dagen ruilen. Samen kun je helder krijgen waar je tegen aan loopt, wat je graag wilt en wat je nodig hebt om én te werken én te zorgen.